Republikanizm, ustrój mieszany, kultura sprzeciwu obywatelskiego. Wokół odczytania myśli Jean-Jacques'a Rousseau przez Philipa Pettita

Collection
Article
Download bibliographic description

Description

  • Tytuł: Republikanizm, ustrój mieszany, kultura sprzeciwu obywatelskiego. Wokół odczytania myśli Jean-Jacques'a Rousseau przez Philipa Pettita
  • Autor/Autorzy: RAFAŁ LIS (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Roczniki Filozoficzne
  • Rok: 2023
  • Tom: 71
  • Numer: 1
  • ISSN: 0035-7685
  • e-ISSN: 2450-002X
  • DOI: 10.18290/rf23711.6
  • Adres www:: https://ojs.tnkul.pl/index.php/rf/article/view/18332/16928
  • Strony od-do: 125-137
  • Abstrakt:
    • W artykule proponuje się dyskusję z tezami Philipa Pettita zawartymi w książce On the People's Terms: A Republican Theory and Model of Democracy i artykule "Two Republican Traditions". Skupiając się na tzw. Tradycji włosko-atlantyckiej, Pettit wskazywał na kluczowe dla republikanizmu powiązania etosów sprzeciwu obywatelskiego (contestatory citizenry) i ustroju mieszanego (mixed constitution). Nie jest przypadkiem, że do tak pojętej tradycji republikańskiej Pettit nie zaliczył Jeana-Jacques'a Rousseau, uznanego raczej za prekursora komunitaryzmu. Trudno się jednak zgodzić z prezentowaną przez Pettita klasyfikacją tradycji republikańskiej i zwłaszcza - jego odczytaniem myśli Rousseau. Przede wszystkim to właśnie ta myśl ukazuje najlepiej, że republikanizm, uosabiający wszak ideę rządów obywatelskich, mógł przyswoić wartości ustroju mieszanego jedynie w sposób doraźny i warunkowy - jedynie dopóty, dopóki sprzyjały one ograniczeniu nieobywatelskich (niewybieralnych) czynników władzy. Trudno też przyjąć tezę Pettita, że zapoczątkowana przez Rousseau teoria zwierzchnictwa ludu musi podważać ideały kultury czujności obywatelskiej.
    • The article proposes a discussion with Philip Pettit’s theses developed in his book On the People’s Terms: A Republican Theory and Model of Democracy and his article “Two Republican Traditions.” Focusing on the so called Italian-Atlantic tradition, Pettit emphasises the linkeage of the ethos of contestatory citizenry and that of mixed constitution as crucial for republicanism. It is no coincidence that understing the tradition of republicanism in such a way, Pettit does not include Jean-Jacques Rousseau, seen rather as a forerunner of communitarism. Yet, one can hardly agree with Pettit’s classification of the republican tradition and — especially — with his reading of Rousseau. In the first place, it is precisely Rousseau’s thought that helps understand that republicanism, after all embodying the idea of citizens’ government, could absorb the values of mixed government only temporarly and conditionally—only until the latter could serve limitate non-civic (non-elective) elements of power. Pettit’s suggestion that the theory of popular sovereignty initiated by Rousseau must undermine the ideals of civic vigilance is also difficult to accept. 
  • Słowa kluczowe:
    • obywatelstwo
    • republikanizm
    • Rousseau
    • ustrój mieszany
    • zwierzchnictwo ludu
  • Dyscyplina: nauki o polityce i administracji

MARC

  • 002 $a Republikanizm, ustrój mieszany, kultura sprzeciwu obywatelskiego. Wokół odczytania myśli Jean-Jacques'a Rousseau przez Philipa Pettita
  • 003 $b 0000-0002-8700-0366
  • 003 $a RAFAŁ LIS (Autor)
  • 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 $a Roczniki Filozoficzne
  • 008 $a 2023
  • 009 $a 71
  • 010 $a 1
  • 011 $a 0035-7685
  • 012 $a 2450-002X
  • 013 $a 10.18290/rf23711.6
  • 014 $a https://ojs.tnkul.pl/index.php/rf/article/view/18332/16928
  • 015 $a 125-137
  • 019 $a W artykule proponuje się dyskusję z tezami Philipa Pettita zawartymi w książce On the People's Terms: A Republican Theory and Model of Democracy i artykule "Two Republican Traditions". Skupiając się na tzw. Tradycji włosko-atlantyckiej, Pettit wskazywał na kluczowe dla republikanizmu powiązania etosów sprzeciwu obywatelskiego (contestatory citizenry) i ustroju mieszanego (mixed constitution). Nie jest przypadkiem, że do tak pojętej tradycji republikańskiej Pettit nie zaliczył Jeana-Jacques'a Rousseau, uznanego raczej za prekursora komunitaryzmu. Trudno się jednak zgodzić z prezentowaną przez Pettita klasyfikacją tradycji republikańskiej i zwłaszcza - jego odczytaniem myśli Rousseau. Przede wszystkim to właśnie ta myśl ukazuje najlepiej, że republikanizm, uosabiający wszak ideę rządów obywatelskich, mógł przyswoić wartości ustroju mieszanego jedynie w sposób doraźny i warunkowy - jedynie dopóty, dopóki sprzyjały one ograniczeniu nieobywatelskich (niewybieralnych) czynników władzy. Trudno też przyjąć tezę Pettita, że zapoczątkowana przez Rousseau teoria zwierzchnictwa ludu musi podważać ideały kultury czujności obywatelskiej.
  • 020 $a The article proposes a discussion with Philip Pettit’s theses developed in his book On the People’s Terms: A Republican Theory and Model of Democracy and his article “Two Republican Traditions.” Focusing on the so called Italian-Atlantic tradition, Pettit emphasises the linkeage of the ethos of contestatory citizenry and that of mixed constitution as crucial for republicanism. It is no coincidence that understing the tradition of republicanism in such a way, Pettit does not include Jean-Jacques Rousseau, seen rather as a forerunner of communitarism. Yet, one can hardly agree with Pettit’s classification of the republican tradition and — especially — with his reading of Rousseau. In the first place, it is precisely Rousseau’s thought that helps understand that republicanism, after all embodying the idea of citizens’ government, could absorb the values of mixed government only temporarly and conditionally—only until the latter could serve limitate non-civic (non-elective) elements of power. Pettit’s suggestion that the theory of popular sovereignty initiated by Rousseau must undermine the ideals of civic vigilance is also difficult to accept. 
  • 021 $a obywatelstwo
  • 021 $a republikanizm
  • 021 $a Rousseau
  • 021 $a ustrój mieszany
  • 021 $a zwierzchnictwo ludu
  • 022 $a citizenship
  • 022 $a mixed government
  • 022 $a popular sovereignty
  • 022 $a republicanism
  • 022 $a Rousseau
  • 966 $a nauki o polityce i administracji
  • 985 $a Wydział Pedagogiczny
  • 985 $b Instytut Nauk o Polityce i Administracji

Dublin Core

Files

2023_art_Lis Rafał_Republikanizm, ustrój mieszany....pdf (322 KB)

  • Licence: CC BY-NC-ND 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Published