Rządy prawa czy rządy ludzi? Władza i prawo w sporze o „praworządność”

MARC

• 002 $a Rządy prawa czy rządy ludzi? Władza i prawo w sporze o „praworządność”
• 003 $a ZDZISŁAW KRASNODĘBSKI (Autor)
• 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
• 006 $a Horyzonty Polityki
• 008 $a 2024
• 009 $a 15
• 010 $a 50
• 011 $a 2082-5897
• 012 $a 2353-950X
• 013 $a 10.35765/HP.2610
• 014 $a https://horyzontypolityki.ignatianum.edu.pl/HP/article/view/2610
• 015 $a 15-44
• 019 $a CEL NAUKOWY: Analiza używanych w dyskursie politycznym pojęć, często redukowanych do sloganów, takich jak rule of law, „konstytucjonalizm”, „demokracja”. Refleksja nad relacją między rządami prawa a władzą polityczną i jej swoistością w demokracji. Wskazanie na ewolucję pojęcia konstytucji oraz na konstytucjonalizm jako szeroką filozofię polityczną. Zastosowanie tej analizy do polityki UE oraz sporu na linii Polska – Unia Europejska na temat praworządności. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Analiza pojęciowa, rozważania teoretyczne z elementami historycznymi.   PROCES WYWODU: Artykuł przechodzi od krótkiej prezentacji znaczenia „praworządności” – rule of law – w obecnej polityce i retoryce UE do kwestii politycznej natury konfliktu między Komisją Europejską a Polską i Węgrami, by następnie podjąć ogólny problem związku między władzą polityczną i prawem w demokracji oraz toczących się dyskusji naukowych na ten temat. W dalszych krokach przedstawia główne argumenty przeciw „konstytucjonalizmowi” jako filozofii politycznej i odnosi je do Unii Europejskiej, a w szczególności do sporu z Polską. Na zakończenie przedstawia zmianę dyskursu w Polsce po wyborach parlamentarnych 2023 roku. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Ujawnienie płytkości obecnego dys- kursu politycznego w UE i w Polsce oraz wykazanie, jak trudny i głęboki jest problem relacji między demokracją a władzą większości parlamentarnej, przy- krywany sloganem „rządy prawa”.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wniosek dotyczący UE – swoista konstytucjonalizacja Unii odbywa się kosztem demokracji w państwach członkowskich, ale jednocześnie prowadzi do wzmocnienia władzy politycznej Komisji Europejskiej. Wniosek dotyczący Polski: o ile możemy mówić o zwycięstwie „konstytucjonalizmu” unijnego w Polsce po ostatnich wyborach, o tyle na poziomie krajowym mamy do czynienia z „demokracją majorytarną”, z bez- względną przewagą władzy politycznej nad prawem, umożliwiającą jego ignorowanie lub nawet działanie wbrew niemu
• 020 $a RESEARCH OBJECTIVE: To analyse the terms used in political discourse, often reduced to slogans, such as “rule of law”, “constitutionalism”, “democracy”. To reflect on the relationship between the rule of law and political power in a de- mocracy. To indicate the evolution of the concept of constitution and of constitu- tionalism as a broad political philosophy. To apply this analysis to EU politics. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Conceptual analysis, theoretical considerations with historical elements.   THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article proceeds with a brief presentation of the meaning of the “rule of law” in current EU policy and rhetoric, to the question of the political nature of the conflict between the European Com- mission and Poland and Hungary, before addressing the general problem of the relationship between political power and law in a democracy and the ongoing scholarly debates on this topic. It goes on to present the main arguments against “constitutionalism” as a political philosophy and relates them to the European Union. It concludes by outlining the change of discourse and politics in Poland after the parliamentary election of 2023. RESEARCH RESULTS: Revealing the shallowness of the current political discourse in the EU and in Poland and demonstrating how difficult and deep is the problem of the relationship between democracy and parliamentary majority power, covered up by the slogan “rule of law”.   CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The constitutionalization of the Union is taking place at the expense of democracy in the Member States. It leads to a strengthening of the political power of the European Commission. While we can speak of the victory of EU “constitutional- ism” in Poland after the last elections, at the national level we are dealing with “majoritarian democracy”, with absolute predominance of political power over the national law, making it possible to ignore it or even to act against it
• 021 $a demokracja
• 021 $a konstytucjonalizm
• 021 $a praworządność
• 021 $a Unia Europejska
• 021 $a władza polityczna
• 022 $a constitutionalism
• 022 $a democracy
• 022 $a European Union
• 022 $a political power
• 022 $a rule of law
• 966 $a nauki socjologiczne
• 985 $a Wydział Pedagogiczny
• 985 $b Instytut Nauk o Polityce i Administracji

Dublin Core

Indexes

• Title: Rządy prawa czy rządy ludzi? Władza i prawo w sporze o „praworządność”
• Author: ZDZISŁAW KRASNODĘBSKI (Autor)
• Journal: Horyzonty Polityki
• Date: 2024
• Discipline: nauki socjologiczne
• Słowa kluczowe w j. angielskim:
  • constitutionalism
  • democracy
  • European Union
  • political power
  • rule of law
• Keywords in Polish:
  • demokracja
  • konstytucjonalizm
  • praworządność
  • Unia Europejska
  • władza polityczna
• Structure:
  • Instytut Nauk o Polityce i Administracji
  • Wydział Pedagogiczny

Files