Wojna w myśli filozoficznej starożytnych Greków i Rzymian. Zarys wybranych zagadnień

Collection
Article
Download bibliographic description

Description

  • Tytuł: Wojna w myśli filozoficznej starożytnych Greków i Rzymian. Zarys wybranych zagadnień
  • Autor/Autorzy: TOMASZ HOMA (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Horyzonty Polityki
  • Rok: 2024
  • Tom: 15
  • Numer: 52
  • ISSN: 2082-5897
  • e-ISSN: 2353-950X
  • DOI: 10.35765/hp.2702
  • Adres www:: https://horyzontypolityki.ignatianum.edu.pl/HP/article/view/2702/2314
  • Strony od-do: 239-264
  • Abstrakt:
    • CEL NAUKOWY: Studium wybranych antycznych greckich i rzymskich poglądów na temat wojny oraz próba identyfikacji ich rozstrzygnięć, które zdają się zachowywać swoją poznawczo i/lub normatywnie istotną ważność również współcześnie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedmiot badań stanowi zagadnienie wojny w myśli Sokratesa, Platona, Arystotelesa i Cycerona, jej źródeł, natury, rodzajów i celów, a także ich legitymizacji lub delegitymizacji. W jego analizach przyjęto podejście filozoficzne, a tam, gdzie to konieczne, również kulturoznawcze i teologiczne, stosując w badaniach tego zagadnienia metodę hermeneutyczno‑heurystyczną oraz komparatystyczną. PROCES WYWODU: Badając teksty źródłowe, przedstawiono w syntetyczny sposób główne nurty rozumienia wojny w świecie greckim i rzymskim, a także występujące między nimi różnice oraz podobieństwa. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Stwierdzono fundamentalnie ważną rolę filozoficznego rozumienia rzeczywistości jako takiej oraz, w jej ramach, rzeczywistości świata ludzkiej koegzystencji, zarówno w koncepcjach przyznających wojnie bycie nadrzędną zasadą wszechrzeczy, jak i w koncepcjach ważność taką przypisujących pokojowi. Tego rodzaju rozumienie, pomimo wzajemnych krytyk, nie zanika, lecz zachowuje tę dwoistość, wpisując się trwale w europejskie namysły w tej materii. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analizowane poglądy na temat wojny, które odcisnęły znacząco swoje znamię na europejskiej myśli w tym temacie, biorąc pod uwagę ich wewnętrzne logiki oraz niektóre z poruszanych przez nie zagadnień, warte są namysłu także współcześnie.
    • RESEARCH OBJECTIVE: This article aims to explore selected ancient Greek and Roman perspectives on war, with an effort to identify elements of these views that continue to hold cognitive and/or normative relevance in contemporary discourse. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The central research problem concerns the conceptualization of war by Socrates, Plato, Aristotle, and Cicero, focusing on its origins, nature, types, objectives, and the philosophical justifications for or against it. The article employs a philosophical approach, supplemented by cultural and theological analyses where appropriate. The hermeneutic‑heuristic and comparative methods are utilized to examine the research problem. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Based on an examination of source texts, the article presents a synthesis of the major Greek and Roman philosophical views on war, highlighting both the similarities and differences between them. RESEARCH RESULTS: The analyses reveal the crucial role of philosophical interpretations of reality, particularly in the context of human coexistence. It identifies a persistent duality in thought: some traditions regard war as the fundamental principle of all existence, while others assign this primacy to peace. Despite their mutual critiques, these views endure, forming a lasting component of European reflections on war. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The examined perspectives on war have profoundly influenced European thought. Given their inherent logical structures and the enduring nature of the issues they address, these views remain relevant and worthy of consideration in contemporary discussions.
  • Słowa kluczowe:
    • wojna niesprawiedliwa
    • wojna sprawiedliwa
    • wojna wewnętrzna
    • wojna zewnętrzna
  • Dyscyplina: filozofia

MARC

  • 002 $a Wojna w myśli filozoficznej starożytnych Greków i Rzymian. Zarys wybranych zagadnień
  • 003 $b 0000-0002-4430-2591
  • 003 $a TOMASZ HOMA (Autor)
  • 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 $a Horyzonty Polityki
  • 008 $a 2024
  • 009 $a 15
  • 010 $a 52
  • 011 $a 2082-5897
  • 012 $a 2353-950X
  • 013 $a 10.35765/hp.2702
  • 014 $a https://horyzontypolityki.ignatianum.edu.pl/HP/article/view/2702/2314
  • 015 $a 239-264
  • 019 $a CEL NAUKOWY: Studium wybranych antycznych greckich i rzymskich poglądów na temat wojny oraz próba identyfikacji ich rozstrzygnięć, które zdają się zachowywać swoją poznawczo i/lub normatywnie istotną ważność również współcześnie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedmiot badań stanowi zagadnienie wojny w myśli Sokratesa, Platona, Arystotelesa i Cycerona, jej źródeł, natury, rodzajów i celów, a także ich legitymizacji lub delegitymizacji. W jego analizach przyjęto podejście filozoficzne, a tam, gdzie to konieczne, również kulturoznawcze i teologiczne, stosując w badaniach tego zagadnienia metodę hermeneutyczno‑heurystyczną oraz komparatystyczną. PROCES WYWODU: Badając teksty źródłowe, przedstawiono w syntetyczny sposób główne nurty rozumienia wojny w świecie greckim i rzymskim, a także występujące między nimi różnice oraz podobieństwa. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Stwierdzono fundamentalnie ważną rolę filozoficznego rozumienia rzeczywistości jako takiej oraz, w jej ramach, rzeczywistości świata ludzkiej koegzystencji, zarówno w koncepcjach przyznających wojnie bycie nadrzędną zasadą wszechrzeczy, jak i w koncepcjach ważność taką przypisujących pokojowi. Tego rodzaju rozumienie, pomimo wzajemnych krytyk, nie zanika, lecz zachowuje tę dwoistość, wpisując się trwale w europejskie namysły w tej materii. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analizowane poglądy na temat wojny, które odcisnęły znacząco swoje znamię na europejskiej myśli w tym temacie, biorąc pod uwagę ich wewnętrzne logiki oraz niektóre z poruszanych przez nie zagadnień, warte są namysłu także współcześnie.
  • 020 $a RESEARCH OBJECTIVE: This article aims to explore selected ancient Greek and Roman perspectives on war, with an effort to identify elements of these views that continue to hold cognitive and/or normative relevance in contemporary discourse. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The central research problem concerns the conceptualization of war by Socrates, Plato, Aristotle, and Cicero, focusing on its origins, nature, types, objectives, and the philosophical justifications for or against it. The article employs a philosophical approach, supplemented by cultural and theological analyses where appropriate. The hermeneutic‑heuristic and comparative methods are utilized to examine the research problem. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Based on an examination of source texts, the article presents a synthesis of the major Greek and Roman philosophical views on war, highlighting both the similarities and differences between them. RESEARCH RESULTS: The analyses reveal the crucial role of philosophical interpretations of reality, particularly in the context of human coexistence. It identifies a persistent duality in thought: some traditions regard war as the fundamental principle of all existence, while others assign this primacy to peace. Despite their mutual critiques, these views endure, forming a lasting component of European reflections on war. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The examined perspectives on war have profoundly influenced European thought. Given their inherent logical structures and the enduring nature of the issues they address, these views remain relevant and worthy of consideration in contemporary discussions.
  • 021 $a wojna niesprawiedliwa
  • 021 $a wojna sprawiedliwa
  • 021 $a wojna wewnętrzna
  • 021 $a wojna zewnętrzna
  • 022 $a external war
  • 022 $a internal war
  • 022 $a just war
  • 022 $a unjust war
  • 966 $a filozofia
  • 985 $b Uniwersytet Ignatianum w Krakowie

Dublin Core

Files

2024_art_Homa_T_Wojny w myśli filozoficznej starożytnych Greków i Rzymian.....pdf (467 KB)

  • Licence: CC BY-ND 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Published

Download