Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869-1938)

Collection
Article
Download bibliographic description
  • Tytuł: Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869-1938)
  • Autor/Autorzy: ANNA KRÓLIKOWSKA (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Biografistyka Pedagogiczna
  • Rok: 2025
  • Tom: 10
  • Numer: 1
  • ISSN: 2543-6112
  • e-ISSN: 2543-7399
  • DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.26
  • Adres www:: https://czaz.akademiazamojska.edu.pl/index.php/bp/article/view/2804
  • Strony od-do: 105-118
  • Abstrakt:
    • Celem artykułu jest rekonstrukcja poglądów Kazimierza Bisztygi na temat małżeństwa i rodziny na podstawie tekstów opublikowanych na łamach „Głosów Katolickich” – wysokonakładowego czasopisma, które ukazywało się od 1900 r. do wybuchu ii wojny światowej. W tym okresie dokonywał się proces laicyzacji zapoczątkowany głównie w krajach Europy Zachodniej, zwłaszcza we Francji. W niepodległej Polsce procesy laicyzacyjne widoczne były w aspiracjach do utworzenia świeckiej szkoły. W ówczesnych dążeniach do stworzenia szkoły bezwyznaniowej widział jezuicki publicysta Bisztyga ogromne zagrożenie. Proces laicyzacji przenikał również do instytucji małżeństwa poprzez wprowadzenie ślubów cywilnych i dopuszczalność rozwodów. Podjął więc Bisztyga pracę nad uświadamianiem zagrożeń dla rodzin katolickich, jakie płynęło z tych dwóch źródeł: świecka szkoła bez nauczania religii i bez praktyk religijnych oraz śluby cywilne i możliwość rozwodów. W odpowiedzi na te zagrożenia Bisztyga dał wykładnię chrześcijańskiego rozumienia małżeństwa i rodziny. Zawarł je w broszurach: Małżeństwo, Rozwody i Upominek dla rodzin.
    • The purpose of this article is to reconstruct Kazimierz Bisztyga’s views on marriage and family based on selected texts published in “Catholic Voices” – a high-cir-culation periodical which was published from 1900 until the outbreak of World War ii. During this period, the process of laicization initiated mainly in Western European countries, especially in France, is taking place. In independent Poland, secularization processes were evident in eff orts to create a secular school. Kazimierz Bisztyga, a Jesuit publicist at the time, saw a great danger in the eff orts to create a non-denominational school. The process of secularization was also permeating the institution of marriage through the introduction of civil weddings and allowing divorce. So Bisztyga undertook work to raise awareness of the threat to Catholic families from these two sources: a sec-ular school without religious instruction and without religious practices, and civil wed-dings and the possibility of divorce. In response to these threats, Bisztyga gave an inter-pretation of the Christian understanding of marriage and family. He included them in brochures: “Marriage”, ”Divorce”, and ”A Gift for Families”.
  • Słowa kluczowe:
    • dwudziestolecie międzywojenne
    • Kazimierz Bisztyga
    • religia
    • rodzina
    • wiara
    • wychowanie
  • Dyscyplina: pedagogika
  • 002 a Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869-1938)
  • 003 b 0000-0002-2818-1582
  • 003 a ANNA KRÓLIKOWSKA (Autor)
  • 004 a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 a Biografistyka Pedagogiczna
  • 008 a 2025
  • 009 a 10
  • 010 a 1
  • 011 a 2543-6112
  • 012 a 2543-7399
  • 013 a https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.26
  • 014 a https://czaz.akademiazamojska.edu.pl/index.php/bp/article/view/2804
  • 015 a 105-118
  • 019 a Celem artykułu jest rekonstrukcja poglądów Kazimierza Bisztygi na temat małżeństwa i rodziny na podstawie tekstów opublikowanych na łamach „Głosów Katolickich” – wysokonakładowego czasopisma, które ukazywało się od 1900 r. do wybuchu ii wojny światowej. W tym okresie dokonywał się proces laicyzacji zapoczątkowany głównie w krajach Europy Zachodniej, zwłaszcza we Francji. W niepodległej Polsce procesy laicyzacyjne widoczne były w aspiracjach do utworzenia świeckiej szkoły. W ówczesnych dążeniach do stworzenia szkoły bezwyznaniowej widział jezuicki publicysta Bisztyga ogromne zagrożenie. Proces laicyzacji przenikał również do instytucji małżeństwa poprzez wprowadzenie ślubów cywilnych i dopuszczalność rozwodów. Podjął więc Bisztyga pracę nad uświadamianiem zagrożeń dla rodzin katolickich, jakie płynęło z tych dwóch źródeł: świecka szkoła bez nauczania religii i bez praktyk religijnych oraz śluby cywilne i możliwość rozwodów. W odpowiedzi na te zagrożenia Bisztyga dał wykładnię chrześcijańskiego rozumienia małżeństwa i rodziny. Zawarł je w broszurach: Małżeństwo, Rozwody i Upominek dla rodzin.
  • 020 a The purpose of this article is to reconstruct Kazimierz Bisztyga’s views on marriage and family based on selected texts published in “Catholic Voices” – a high-cir-culation periodical which was published from 1900 until the outbreak of World War ii. During this period, the process of laicization initiated mainly in Western European countries, especially in France, is taking place. In independent Poland, secularization processes were evident in eff orts to create a secular school. Kazimierz Bisztyga, a Jesuit publicist at the time, saw a great danger in the eff orts to create a non-denominational school. The process of secularization was also permeating the institution of marriage through the introduction of civil weddings and allowing divorce. So Bisztyga undertook work to raise awareness of the threat to Catholic families from these two sources: a sec-ular school without religious instruction and without religious practices, and civil wed-dings and the possibility of divorce. In response to these threats, Bisztyga gave an inter-pretation of the Christian understanding of marriage and family. He included them in brochures: “Marriage”, ”Divorce”, and ”A Gift for Families”.
  • 021 a dwudziestolecie międzywojenne
  • 021 a Kazimierz Bisztyga
  • 021 a religia
  • 021 a rodzina
  • 021 a wiara
  • 021 a wychowanie
  • 022 a faith
  • 022 a family
  • 022 a interwar period
  • 022 a Kazimierz Bisztyga
  • 022 a religion
  • 022 a upbringing
  • 966 a pedagogika
  • 985 a Wydział Pedagogiczny
  • 985 b Instytut Nauk o Wychowaniu

2025_art_Królikowska_A_Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi sj (1869–1938).pdf (459 KB)

Download
Repozytorium Akademii Ignatianum w Krakowie, które jest częścią Portalu Pracowniczego zostało zrealizowane w ramach projektu „Program wzmocnienia potencjału dydaktycznego Uczelni na rzecz rozwoju regionalnego” POWR.03.05.00-00-ZR10/18 współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.