Zuchwalstwo ponad miarę (Odyseja 1.34). Kilka uwag dotyczących motywów, dynamiki i skutków zbrodni w Orestei Ajschylosa

Collection
Article
Download bibliographic description

Description

  • Tytuł: Zuchwalstwo ponad miarę (Odyseja 1.34). Kilka uwag dotyczących motywów, dynamiki i skutków zbrodni w Orestei Ajschylosa
  • Autor/Autorzy: Hanna Wadas (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Rocznik Filozoficzny Ignatianum
  • Rok: 2022
  • Tom: 28
  • Numer: 1
  • ISSN: 2300-1402
  • DOI: 10.35765/rfi.2022.2801.10
  • Adres www:: https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/rfi/article/download/2295/2117
  • Strony od-do: 167-187
  • Język: polski
  • Abstrakt:
    • Celem artykułu jest przeanalizowanie Ajschylosowej Orestei pod kątem wybranych motywów, dynamiki oraz konsekwencji popełnionych zbrodni przez głównych bohaterów tragedii. Wśród motywów występków uwzględniono klątwę rodową Atrydów, indywidualny charakter bohaterów oraz międzypokoleniowy charakter zemsty. Te trzy elementy razem oddziaływały na siebie, potęgując cierpienie ofiar i wzmacniając w bohaterach trylogii przeświadczenie o nieuchronności ludzkiego fatum, które popycha człowieka ku złu. Omawiając dynamikę Orestei, zwrócono szczególną uwagę na trzy występujące obok siebie rodzaje mordów: dzieciobójstwo, którego dopuścił się Agamemnon; mężobójstwo (maritricidium), które popełniła Klitajmestra, oraz matkobójstwo, którego sprawcą był Orestes. Podobnie jak w przypadku motywów zbrodni, również między nimi zachodzi nierozerwalna zależność przyczynowo-skutkowa. Ostatnia część artykułu zwraca uwagę na konsekwencje popełnionych złych czynów, które zostały ujęte w trzy zasadnicze kategorie. Pierwsza kategoria ma charakter społeczny i dotyczy roli instytucji publicznych w podejmowaniu decyzji o życiu i śmierci obywateli. Druga kategoria ma charakter religijny i stawia pytanie o rolę religii w życiu społecznym, w szczególności o wpływ zmarłych na żywych oraz znaczenie rytuału religijnego w oczyszczeniu zbrodniarza. Trzecia kategoria ma naturę prawną i stawia pytanie o genezę prawa, ze szczególnym uwzględnieniem attyckiej procedury sądowej.
    • The aim of the article is to analyze the Aeschylus’s Oresteia in terms of selected motives, dynamics and consequences of the committed crimes. The motives for the murders perpetrated by the main dramatis personae included the ancestral curse of the House of Atreus, the individual character of the heroes and the intergenerational nature of revenge. These three elements interact with one another to increase the suffering of the victims and augment the conviction in the characters about the inevitability of human fate, which pushes man towards evil. In discussing the dynamics of Oresteia, a particular attention was given to the three types of murder that coincide and interact with one another: the infanticide committed by Agamemnon; the maritricide perpetrated by Clytemnestra and the matricide carried out by Orestes. Analogically to the motives of the crime, there is also an inextricable cause and effect relationship between the types of murders. The last part of the article draws attention to the consequences of evil deeds, which have been classified into three main categories. The first one is of a social nature and concerns the role of public institutions in making decisions about the life and death of citizens. The second category is of a religious nature and raises the question of the role of religion in social life, in particular the influence of the dead on the living, and the importance of religious rituals in the purification of a criminal. The third category is of a legal nature and raises the question of the origins of law, with particular emphasis on the Attic judicial procedure.
  • Słowa kluczowe:
    • Ajschylos
    • dzieciobojstwo
    • Eumenidy
    • klątwa rodu Atrydow
    • maritricidium
    • maritricyda
    • matkobojstwo
    • mężobójstwo
    • Oresteja
    • sąd nad Orestesem
  • Dyscyplina: nauki o kulturze i religii

MARC

  • 002 $a Zuchwalstwo ponad miarę (Odyseja 1.34). Kilka uwag dotyczących motywów, dynamiki i skutków zbrodni w Orestei Ajschylosa
  • 003 $b 0000-0002-3399-6233
  • 003 $a Hanna Wadas (Autor)
  • 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 $a Rocznik Filozoficzny Ignatianum
  • 008 $a 2022
  • 009 $a 28
  • 010 $a 1
  • 011 $a 2300-1402
  • 013 $a 10.35765/rfi.2022.2801.10
  • 014 $a https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/rfi/article/download/2295/2117
  • 015 $a 167-187
  • 017 $a polski
  • 019 $a Celem artykułu jest przeanalizowanie Ajschylosowej Orestei pod kątem wybranych motywów, dynamiki oraz konsekwencji popełnionych zbrodni przez głównych bohaterów tragedii. Wśród motywów występków uwzględniono klątwę rodową Atrydów, indywidualny charakter bohaterów oraz międzypokoleniowy charakter zemsty. Te trzy elementy razem oddziaływały na siebie, potęgując cierpienie ofiar i wzmacniając w bohaterach trylogii przeświadczenie o nieuchronności ludzkiego fatum, które popycha człowieka ku złu. Omawiając dynamikę Orestei, zwrócono szczególną uwagę na trzy występujące obok siebie rodzaje mordów: dzieciobójstwo, którego dopuścił się Agamemnon; mężobójstwo (maritricidium), które popełniła Klitajmestra, oraz matkobójstwo, którego sprawcą był Orestes. Podobnie jak w przypadku motywów zbrodni, również między nimi zachodzi nierozerwalna zależność przyczynowo-skutkowa. Ostatnia część artykułu zwraca uwagę na konsekwencje popełnionych złych czynów, które zostały ujęte w trzy zasadnicze kategorie. Pierwsza kategoria ma charakter społeczny i dotyczy roli instytucji publicznych w podejmowaniu decyzji o życiu i śmierci obywateli. Druga kategoria ma charakter religijny i stawia pytanie o rolę religii w życiu społecznym, w szczególności o wpływ zmarłych na żywych oraz znaczenie rytuału religijnego w oczyszczeniu zbrodniarza. Trzecia kategoria ma naturę prawną i stawia pytanie o genezę prawa, ze szczególnym uwzględnieniem attyckiej procedury sądowej.
  • 020 $a The aim of the article is to analyze the Aeschylus’s Oresteia in terms of selected motives, dynamics and consequences of the committed crimes. The motives for the murders perpetrated by the main dramatis personae included the ancestral curse of the House of Atreus, the individual character of the heroes and the intergenerational nature of revenge. These three elements interact with one another to increase the suffering of the victims and augment the conviction in the characters about the inevitability of human fate, which pushes man towards evil. In discussing the dynamics of Oresteia, a particular attention was given to the three types of murder that coincide and interact with one another: the infanticide committed by Agamemnon; the maritricide perpetrated by Clytemnestra and the matricide carried out by Orestes. Analogically to the motives of the crime, there is also an inextricable cause and effect relationship between the types of murders. The last part of the article draws attention to the consequences of evil deeds, which have been classified into three main categories. The first one is of a social nature and concerns the role of public institutions in making decisions about the life and death of citizens. The second category is of a religious nature and raises the question of the role of religion in social life, in particular the influence of the dead on the living, and the importance of religious rituals in the purification of a criminal. The third category is of a legal nature and raises the question of the origins of law, with particular emphasis on the Attic judicial procedure.
  • 021 $a Ajschylos
  • 021 $a dzieciobojstwo
  • 021 $a Eumenidy
  • 021 $a klątwa rodu Atrydow
  • 021 $a maritricidium
  • 021 $a maritricyda
  • 021 $a matkobojstwo
  • 021 $a mężobójstwo
  • 021 $a Oresteja
  • 021 $a sąd nad Orestesem
  • 022 $a Aeschylus
  • 022 $a curse of the House of Atreus
  • 022 $a Eumenides
  • 022 $a infanticide
  • 022 $a maritricide
  • 022 $a maritricidium
  • 022 $a maritricyda
  • 022 $a matricide
  • 022 $a Oresteia
  • 022 $a trial of Orestes
  • 966 $a nauki o kulturze i religii

Dublin Core

Files

Wadas H_Zuchwalstwo ponad miare.pdf (224 KB)

  • Licence: CC BY 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Published

Download