Polska i Polacy w myśli politycznej Jana Ludwika Popławskiego na tle krytyki Polski Michała Bobrzyńskiego

Collection
Article
Download bibliographic description

Description

  • Tytuł: Polska i Polacy w myśli politycznej Jana Ludwika Popławskiego na tle krytyki Polski Michała Bobrzyńskiego
  • Autor/Autorzy: AGNIESZKA PUSZKOW-BAŃKA (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Perspektywy Kultury
  • Rok: 2021
  • Tom: 35
  • ISSN: 2081-1446
  • DOI: 10.35765/pk.2021.3504.24
  • Adres www:: https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2065
  • Strony od-do: 415-436
  • Język: polski
  • Abstrakt: Celem artykułu jest porównanie krytyki Polski i Polaków w myśli wczesnoendeckiej (na przykładzie J.L. Popławskiego) i szkoły krakowskiej (na przykładzie M. Bobrzyńskiego). Problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytanie o Polskę w kontekście Europy: według jakich wzorców dokonać ewaluacji polskiej kultury politycznej, skoro obaj myśliciele zgadzają się co do tego, że wzorce polskiej kultury politycznej są odmienne od europejskich i generują wadliwe status quo? Podstawową metodę stanowi analiza tekstów źródłowych oraz ich interpretacji przez późniejszych autorów. Bobrzyński punktem wyjścia czyni Europę, Popławski – Polskę. Różnica tej perspektywy generuje dwa odmienne projekty budowy nowoczesnego społeczeństwa polskiego. Zasadniczym wnioskiem płynącym z analizy jest teza o wewnętrznym charakterze krytyki Polski i Polaków w myśli J.L. Popławskiego, który wprawdzie formułuje tezę o „zapóźnieniu” Polski, a tym samym potrzebie „modernizacji”, jednakże punktem wyjścia czyni zasoby rodzimej kultury. Artykuł pokazuje różnice w umiejscowieniu „cnót ekonomicznych” na płaszczyźnie powinności człowieka i obywatela. Opisuje oddolne, „gminowładcze” uwarunkowania skutecznej władzy w Polsce oraz postuluje zniwelowanie rozdźwięku społecznego między elitami intelektualnymi („cywilizacja pańska”) a resztą społeczeństwa („cywilizacja chłopska”). Artykuł może się przysłużyć refleksji nad współczesnymi przemianami modernizacyjnymi zachodzącymi w społeczeństwie polskim; z jednej strony sugeruje potrzebę zmiany cywilizacyjnej, z drugiej pokazuje granice tej zmiany.
  • Dyscyplina: nauki o polityce i administracji

MARC

  • 002 $a Polska i Polacy w myśli politycznej Jana Ludwika Popławskiego na tle krytyki Polski Michała Bobrzyńskiego
  • 003 $b 0000-0002-2364-9246
  • 003 $a AGNIESZKA PUSZKOW-BAŃKA (Autor)
  • 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 $a Perspektywy Kultury
  • 008 $a 2021
  • 009 $a 35
  • 011 $a 2081-1446
  • 013 $a 10.35765/pk.2021.3504.24
  • 014 $a https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2065
  • 015 $a 415-436
  • 017 $a polski
  • 019 $a Celem artykułu jest porównanie krytyki Polski i Polaków w myśli wczesnoendeckiej (na przykładzie J.L. Popławskiego) i szkoły krakowskiej (na przykładzie M. Bobrzyńskiego). Problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytanie o Polskę w kontekście Europy: według jakich wzorców dokonać ewaluacji polskiej kultury politycznej, skoro obaj myśliciele zgadzają się co do tego, że wzorce polskiej kultury politycznej są odmienne od europejskich i generują wadliwe status quo? Podstawową metodę stanowi analiza tekstów źródłowych oraz ich interpretacji przez późniejszych autorów. Bobrzyński punktem wyjścia czyni Europę, Popławski – Polskę. Różnica tej perspektywy generuje dwa odmienne projekty budowy nowoczesnego społeczeństwa polskiego. Zasadniczym wnioskiem płynącym z analizy jest teza o wewnętrznym charakterze krytyki Polski i Polaków w myśli J.L. Popławskiego, który wprawdzie formułuje tezę o „zapóźnieniu” Polski, a tym samym potrzebie „modernizacji”, jednakże punktem wyjścia czyni zasoby rodzimej kultury. Artykuł pokazuje różnice w umiejscowieniu „cnót ekonomicznych” na płaszczyźnie powinności człowieka i obywatela. Opisuje oddolne, „gminowładcze” uwarunkowania skutecznej władzy w Polsce oraz postuluje zniwelowanie rozdźwięku społecznego między elitami intelektualnymi („cywilizacja pańska”) a resztą społeczeństwa („cywilizacja chłopska”). Artykuł może się przysłużyć refleksji nad współczesnymi przemianami modernizacyjnymi zachodzącymi w społeczeństwie polskim; z jednej strony sugeruje potrzebę zmiany cywilizacyjnej, z drugiej pokazuje granice tej zmiany.
  • 966 $a nauki o polityce i administracji
  • 985 $a Wydział Pedagogiczny
  • 985 $b Instytut Nauk o Polityce i Administracji

Dublin Core