Dewizka jako świadectwo ludzkich emocji skrytych w pięknym przedmiocie - krótkie studium przypadków

Kolekcja
artykuły
Pobierz opis bibliograficzny

Opis

  • Tytuł: Dewizka jako świadectwo ludzkich emocji skrytych w pięknym przedmiocie - krótkie studium przypadków
  • Autor/Autorzy: Anna Kulpa (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Perspektywy Kultury
  • Rok: 2023
  • Tom: 43
  • Numer: 4/2
  • ISSN: 2081-1446
  • DOI: 10.35765/pk.2023.430402.33
  • Adres www:: https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2023.430402.33/2526
  • Strony od-do: 591-609
  • Język: polski
  • Abstrakt:
    • Artykuł podejmuje zagadnienie oryginalnego typu biżuterii, jakim jest dewizka, będąca w przeszłości niezwykłym świadectwem ludzkich emocji, wyrażanych w nich za pośrednictwem symboli i znaków ujętych w kunsztowną artystyczną formę. Podstawę rozważań stanowi analiza wybranych wzorów zabytkowych dewizek z kolekcji muzealnych oraz opracowań z zakresu dziejów biżuterii, w szczególności tzw. biżuterii „mówiącej” i jej symboliki. Mając na uwadze, że temat dewizek nie został jeszcze dogłębnie zbadany, nie posiada opracowania w polskiej literaturze naukowej i dopiero rozpoczynają się badania w zakresie funkcji, typologii, materiałoznawstwa, zdobnictwa oraz kwestii znaczenia kulturowego i społecznego tej zapomnianej biżuterii, artykuł jest próbą wyznaczenia kierunków badań w zakresie znaczeń symbolicznych i związków emocjonalnych tych przedmiotów z ich właścicielami. W toku analizy wybranych przykładów została podjęta próba identyfikacji i wyszczególnienia dominujących wzorów symboli, m.in. miłosnych, charakterystycznych dla określonych kręgów kulturowych, jak również określenia sposobów ich kształtowania, rozwoju w wizualnych realizacjach w wyrobach rzemiosła artystycznego. Ponadto poza wzorami zdobniczymi dewizek, gdzie symbolika uczuć przybiera formę wizualnego znaku, zostały przeanalizowane pod kątem potencjału emocjonalnego również materiały, z jakich zostały wykonane wybrane obiekty, np. włosy ukochanej osoby. Analizy pozwoliły stwierdzić, że dewizka, posługując się określonymi kodami kulturowymi i przyjmując rolę pamiątki lub tajemnego prezentu, była nośnikiem ukrytych wiadomości na temat skrywanych czy wręcz przeciwnie – manifestowanych uczuć w grupach społecznych.
    • The article deals with the issue of an original type of jewelry, i.e. watchchains, which in the past were an extraordinary testimony of human emo-tions expressed in them through symbols and signs presented in an exqui-site artistic form. The basis for the considerations was the analysis of selectedsamples of antique watch chains from museum collections and studies on thehistory of jewelry, in particular “speaking” jewelry and its symbolism. Takinginto account the fact that the subject has not yet been thoroughly researched,so that there is no study in the Polish scientific literature, and that the researchin the field of functions, typology, material science, ornamentation and cul-tural and social significance of this forgotten type of jewelry is just beginning,the article is an attempt to set the directions of research in the field of sym-bolic meanings and emotional relations of these objects with their owners. Inthe course of the analysis of selected examples, an attempt has been made toidentify and list the dominant patterns of love symbols characteristic of spe-cific cultural circles, as well as to determine the ways of their formation anddevelopment in visual realizations in artistic craftsmanship. In addition to thedecorative patterns of watch chains, in which the symbolism of feelings takesthe form of a visual sign, the materials from which the objects were selected,for example the hair of a loved one, were also analyzed in terms of their emo-tional potential. The analyses showed that watch chains, in the role of a sou-venir or a secret gift, were carriers of hidden messages about implicit or, on thecontrary, manifested feelings in social groups, using specific cultural codes.
  • Słowa kluczowe:
    • biżuteria żałobna
    • biżuteria z ludzkich włosów
    • châtelaine
    • dewizka
    • fob chain
    • symbolika uczuć
  • Dyscyplina: nauki o kulturze i religii

MARC

  • 002 $a Dewizka jako świadectwo ludzkich emocji skrytych w pięknym przedmiocie - krótkie studium przypadków
  • 003 $a Anna Kulpa (Autor)
  • 004 $a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 $a Perspektywy Kultury
  • 008 $a 2023
  • 009 $a 43
  • 010 $a 4/2
  • 011 $a 2081-1446
  • 013 $a 10.35765/pk.2023.430402.33
  • 014 $a https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2023.430402.33/2526
  • 015 $a 591-609
  • 017 $a polski
  • 019 $a Artykuł podejmuje zagadnienie oryginalnego typu biżuterii, jakim jest dewizka, będąca w przeszłości niezwykłym świadectwem ludzkich emocji, wyrażanych w nich za pośrednictwem symboli i znaków ujętych w kunsztowną artystyczną formę. Podstawę rozważań stanowi analiza wybranych wzorów zabytkowych dewizek z kolekcji muzealnych oraz opracowań z zakresu dziejów biżuterii, w szczególności tzw. biżuterii „mówiącej” i jej symboliki. Mając na uwadze, że temat dewizek nie został jeszcze dogłębnie zbadany, nie posiada opracowania w polskiej literaturze naukowej i dopiero rozpoczynają się badania w zakresie funkcji, typologii, materiałoznawstwa, zdobnictwa oraz kwestii znaczenia kulturowego i społecznego tej zapomnianej biżuterii, artykuł jest próbą wyznaczenia kierunków badań w zakresie znaczeń symbolicznych i związków emocjonalnych tych przedmiotów z ich właścicielami. W toku analizy wybranych przykładów została podjęta próba identyfikacji i wyszczególnienia dominujących wzorów symboli, m.in. miłosnych, charakterystycznych dla określonych kręgów kulturowych, jak również określenia sposobów ich kształtowania, rozwoju w wizualnych realizacjach w wyrobach rzemiosła artystycznego. Ponadto poza wzorami zdobniczymi dewizek, gdzie symbolika uczuć przybiera formę wizualnego znaku, zostały przeanalizowane pod kątem potencjału emocjonalnego również materiały, z jakich zostały wykonane wybrane obiekty, np. włosy ukochanej osoby. Analizy pozwoliły stwierdzić, że dewizka, posługując się określonymi kodami kulturowymi i przyjmując rolę pamiątki lub tajemnego prezentu, była nośnikiem ukrytych wiadomości na temat skrywanych czy wręcz przeciwnie – manifestowanych uczuć w grupach społecznych.
  • 020 $a The article deals with the issue of an original type of jewelry, i.e. watchchains, which in the past were an extraordinary testimony of human emo-tions expressed in them through symbols and signs presented in an exqui-site artistic form. The basis for the considerations was the analysis of selectedsamples of antique watch chains from museum collections and studies on thehistory of jewelry, in particular “speaking” jewelry and its symbolism. Takinginto account the fact that the subject has not yet been thoroughly researched,so that there is no study in the Polish scientific literature, and that the researchin the field of functions, typology, material science, ornamentation and cul-tural and social significance of this forgotten type of jewelry is just beginning,the article is an attempt to set the directions of research in the field of sym-bolic meanings and emotional relations of these objects with their owners. Inthe course of the analysis of selected examples, an attempt has been made toidentify and list the dominant patterns of love symbols characteristic of spe-cific cultural circles, as well as to determine the ways of their formation anddevelopment in visual realizations in artistic craftsmanship. In addition to thedecorative patterns of watch chains, in which the symbolism of feelings takesthe form of a visual sign, the materials from which the objects were selected,for example the hair of a loved one, were also analyzed in terms of their emo-tional potential. The analyses showed that watch chains, in the role of a sou-venir or a secret gift, were carriers of hidden messages about implicit or, on thecontrary, manifested feelings in social groups, using specific cultural codes.
  • 021 $a biżuteria żałobna
  • 021 $a biżuteria z ludzkich włosów
  • 021 $a châtelaine
  • 021 $a dewizka
  • 021 $a fob chain
  • 021 $a symbolika uczuć
  • 022 $a châtelaine
  • 022 $a fob chain
  • 022 $a jewelry of human hair
  • 022 $a mourning jewelry
  • 022 $a symbolism of feelings
  • 022 $a watch chain
  • 966 $a nauki o kulturze i religii
  • 985 $b Szkoła Doktorska

Dublin Core

Pliki

2023_art_Kulpa A_Dewizka jako świadectwo....pdf (695 KB)

  • Licencja: CC BY 4.0
  • Wersja tekstu: Ostateczna opublikowana
  • Dostępność: Publiczny

Pobierz