Epistemologia estetyczna – perspektywa metodologiczna badań opartych na sztuce w obszarze arteterapii

Kolekcja
artykuły
Pobierz opis bibliograficzny
  • Tytuł: Epistemologia estetyczna – perspektywa metodologiczna badań opartych na sztuce w obszarze arteterapii
  • Autor/Autorzy: AGNIESZKA ŁUCIUK-WOJCZUK (Autor)
  • Nazwa czasopisma: Horyzonty Wychowania
  • Rok: 2025
  • Tom: 24
  • Numer: 71
  • ISSN: 1643-9171
  • e-ISSN: 2391-9485
  • DOI: 10.35765/hw.2025.2471.03
  • Adres www:: https://horyzontywychowania.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/2751/2356
  • Strony od-do: 11-20
  • Abstrakt:
    • CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest wskazanie epistemologicznej perspektywy metodologicznej badań opartych na sztuce (ABR) stosowanych w arteterapii. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy skoncentrowany jest wokół pytania: jakie są podstawy poznania w projektach badawczych opartych na sztuce stosowanych w arteterapii? Wyjaśnienia dokonane są na podstawie teorii analizy w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu.  PROCES WYWODU: Badania oparte na sztuce cechuje hybrydyzacja metodologiczna oraz epistemologia estetyczna, która zakłada poznanie drogą sensoryczno-ucieleśnioną, emocjonalną i relacyjną. Kluczową teorią dla tej epistemologii jest koncepcja translacji oraz model continuum terapii kreatywnych (ETC). WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wnioskiem z przeprowadzonych rozważań jest stwierdzenie, że intersubiektywna perspektywa badawcza prowadzi do rozumienia wnętrza osoby wyrażonego idiomatyczną ekspresją artystyczną oraz odkrycia tego, co nie jest dostępne innymi metodami. Pozwala to na wyciągnięcie wniosku końcowego, że synergiczne praktyki badawcze, łącząc sztukę i naukę, umożliwiają głębsze rozumienie natury człowieka, ułatwiają pozytywne zmiany i terapeutyczną transformację, przyczyniają się do rozwoju arteterapii, pogłębiają zjawiska społeczne oraz poszerzają możliwości poznania ściśle naukowego o aspekty doświadczenia człowieka wykraczające poza logiczne rozumowanie oraz werbalne wyrażanie. WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Wyłonienie najistotniejszych założeń epistemologii estetycznej nie wyczerpuje tematu i wymaga dalszych badań. Opracowanie w ramach artykułu poszerza perspektywę metodologiczną zarówno dla studentów arteterapii, jak również dla profesjonalistów o zasięgu nie tylko lokalnym, ale również światowym.
    • RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of this article is to indicate the epistemological methodological perspective Arts-Based Research (ABR) applied in art therapy. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem focuses on the question of what are the foundations of knowledge in arts-based research projects applied in art therapy? The explanations are based on the theory of analysis using specialized literature on the subject. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Art-based research is characterised by methodological hybridisation and aesthetic epistemology, which assumes sensory-embodied, emotional and relational cognition. The key theory for this epistemology is the concept of translation and the model of the Expressive Therapies Continuum (ETC). RESEARCH RESULTS: The conclusion drawn from the considerations assumes that the intersubjective research perspective leads to understanding the inner self of the person expressed through idiomatic artistic expression and discovering what is not accessible by other methods. This allows to formulate the final conclusion that synergistic research practices combining art and science enable a deeper understanding of human nature, facilitate positive changes and therapeutic transformation, contribute to the development of arts therapy, deepen social phenomena, and expand the possibilities of scientific knowledge to include aspects of human experience that go beyond logical reasoning and verbal expression. CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS, AND APPLICABLE VALUE OF RESEARCH: The identification of the most significant assumptions of aesthetic epistemology does not exhaust the topic and requires further research. The study presented in this article expands the methodological perspective for both art therapy students and professionals, not only locally but also globally.
  • Słowa kluczowe:
    • badania oparte na sztuce (ABR)
    • continuum terapii kreatywnych
    • epistemologia estetyczna
    • idiomatyczna ekspresja artystyczna
    • koncepcja translacji
  • Dyscyplina: sztuki muzyczne
  • 002 a Epistemologia estetyczna – perspektywa metodologiczna badań opartych na sztuce w obszarze arteterapii
  • 003 b 0000-0001-8332-1659
  • 003 a AGNIESZKA ŁUCIUK-WOJCZUK (Autor)
  • 004 a Oryginalny artykuł naukowy
  • 006 a Horyzonty Wychowania
  • 008 a 2025
  • 009 a 24
  • 010 a 71
  • 011 a 1643-9171
  • 012 a 2391-9485
  • 013 a 10.35765/hw.2025.2471.03
  • 014 a https://horyzontywychowania.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/2751/2356
  • 015 a 11-20
  • 019 a CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest wskazanie epistemologicznej perspektywy metodologicznej badań opartych na sztuce (ABR) stosowanych w arteterapii. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy skoncentrowany jest wokół pytania: jakie są podstawy poznania w projektach badawczych opartych na sztuce stosowanych w arteterapii? Wyjaśnienia dokonane są na podstawie teorii analizy w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu.  PROCES WYWODU: Badania oparte na sztuce cechuje hybrydyzacja metodologiczna oraz epistemologia estetyczna, która zakłada poznanie drogą sensoryczno-ucieleśnioną, emocjonalną i relacyjną. Kluczową teorią dla tej epistemologii jest koncepcja translacji oraz model continuum terapii kreatywnych (ETC). WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wnioskiem z przeprowadzonych rozważań jest stwierdzenie, że intersubiektywna perspektywa badawcza prowadzi do rozumienia wnętrza osoby wyrażonego idiomatyczną ekspresją artystyczną oraz odkrycia tego, co nie jest dostępne innymi metodami. Pozwala to na wyciągnięcie wniosku końcowego, że synergiczne praktyki badawcze, łącząc sztukę i naukę, umożliwiają głębsze rozumienie natury człowieka, ułatwiają pozytywne zmiany i terapeutyczną transformację, przyczyniają się do rozwoju arteterapii, pogłębiają zjawiska społeczne oraz poszerzają możliwości poznania ściśle naukowego o aspekty doświadczenia człowieka wykraczające poza logiczne rozumowanie oraz werbalne wyrażanie. WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Wyłonienie najistotniejszych założeń epistemologii estetycznej nie wyczerpuje tematu i wymaga dalszych badań. Opracowanie w ramach artykułu poszerza perspektywę metodologiczną zarówno dla studentów arteterapii, jak również dla profesjonalistów o zasięgu nie tylko lokalnym, ale również światowym.
  • 020 a RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of this article is to indicate the epistemological methodological perspective Arts-Based Research (ABR) applied in art therapy. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem focuses on the question of what are the foundations of knowledge in arts-based research projects applied in art therapy? The explanations are based on the theory of analysis using specialized literature on the subject. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Art-based research is characterised by methodological hybridisation and aesthetic epistemology, which assumes sensory-embodied, emotional and relational cognition. The key theory for this epistemology is the concept of translation and the model of the Expressive Therapies Continuum (ETC). RESEARCH RESULTS: The conclusion drawn from the considerations assumes that the intersubjective research perspective leads to understanding the inner self of the person expressed through idiomatic artistic expression and discovering what is not accessible by other methods. This allows to formulate the final conclusion that synergistic research practices combining art and science enable a deeper understanding of human nature, facilitate positive changes and therapeutic transformation, contribute to the development of arts therapy, deepen social phenomena, and expand the possibilities of scientific knowledge to include aspects of human experience that go beyond logical reasoning and verbal expression. CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS, AND APPLICABLE VALUE OF RESEARCH: The identification of the most significant assumptions of aesthetic epistemology does not exhaust the topic and requires further research. The study presented in this article expands the methodological perspective for both art therapy students and professionals, not only locally but also globally.
  • 021 a badania oparte na sztuce (ABR)
  • 021 a continuum terapii kreatywnych
  • 021 a epistemologia estetyczna
  • 021 a idiomatyczna ekspresja artystyczna
  • 021 a koncepcja translacji
  • 022 a aesthetic epistemology
  • 022 a arts-based research (abr)
  • 022 a concept of translation
  • 022 a EXPRESSIVE THERAPIES CONTINUUM
  • 022 a idiomatic artistic expression
  • 966 a sztuki muzyczne
  • 985 a Wydział Pedagogiczny
  • 985 b Instytut Nauk o Wychowaniu

2025_art_Łuciuk-Wojczuk_A_Epistemologia estetyczna – perspektywa metodologiczna badań opartych na sztuce w obszarze arteterapii.pdf (472 KB)

  • Licencja: CC BY-ND 4.0
  • Wersja tekstu: Ostateczna opublikowana
  • Dostępność: Publiczny
Pobierz
Repozytorium Akademii Ignatianum w Krakowie, które jest częścią Portalu Pracowniczego zostało zrealizowane w ramach projektu „Program wzmocnienia potencjału dydaktycznego Uczelni na rzecz rozwoju regionalnego” POWR.03.05.00-00-ZR10/18 współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.