Zaburzenia mowy i języka

Collection
chapter in monograph
Download bibliographic description

Description

  • Title: Zaburzenia mowy i języka
  • Author:
  • Access date: 137-157
  • Tytuł monografii: Kognitywistyka
  • Wydawca: Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Rok wydania: 2024
  • Miejsce wydania: Kraków
  • URL: https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/index.php/ss/catalog/book/455
  • Abstract in Polish: DEFINICJA POJĘCIA: W opracowaniu zaprezentowano różne ujęcia rozumienia zaburzeń mowy i języka począwszy od medycznych, poprzez behawioralne, objawowe, aż do kognitywistycznych. W pierwszej części podjęto problematykę rozróżnienia kategorii języka, mowy i mówienia. Język w kontekście psycholingwistycznym i kognitywistycznym ujęto jako system znaków, byt o charakterze mentalnym, stosowany do celów komunikacyjnych i społecznych, mowę zaś jako wieloaspektowy, jednostkowy akt użycia tego systemu.ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Pierwsze ślady zainteresowania problematyką odnajdujemy w praktyce lekarskiej foniatrów. Później dzięki aktywności powstających ośrodków naukowych nastąpiło wyodrębnienie teorii zaburzeń jako odrębnej dyscypliny nauki. Dziś teoria zaburzeń mowy i języka ma swoje zastosowanie również w kognitywistyce. Problematykę tę podjęło kilka ośrodków naukowych w Polsce.UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Złożona natura języka i mowy, heterogeniczność konwergencji i dywergencji objawów i przyczyn oraz interdyscyplinarność problematyki utrudnia lub uniemożliwia dokonanie precyzyjnego rozgraniczenia rodzajów zaburzeń mowy i języka. Dokonano krytycznego przeglądu teoretycznych koncepcji zaburzeń, ujawniając ich zróżnicowany charakter szczególnie w wymiarze kognitywistycznym.REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Zaprezentowana analiza zaburzeń znakomicie odzwierciedla wymagania w zakresie diagnozy i zrozumienia ich różnych przejawów i form. Język poprzez wielorakość funkcji jest narzędziem niezbędnym dla podmiotowego uczestnictwa osobnika w życiu społecznym. Ujęcie kognitywistyczne pozwala na pragmatyczne zastosowanie wiedzy o zaburzeniach mowy i języka.
  • Keywords in Polish:
    • język
    • kognitywistyka
    • mowa
    • psycholingwistyka
    • zaburzenia mowa i języka
  • Structure:
    • Wydział Filozoficzny
    • Instytut Psychologii
  • Dyscyplina: psychologia

MARC

  • 002 $a Zaburzenia mowy i języka
  • 003 $a EWA JAGLARZ (Autor)
  • 003 $e 0000-0001-8754-8770
  • 003 $f JÓZEF BREMER (Redaktor)
  • 005 $a Rozdział w książce
  • 006 $a 137-157
  • 011 $b https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/index.php/ss/catalog/book/455
  • 012 $a Kognitywistyka
  • 013 $a 2024
  • 014 $c Akademia Ignatianum w Krakowie
  • 015 $a Kraków
  • 017 $a 978-83-7614-622-5
  • 021 $a DEFINICJA POJĘCIA: W opracowaniu zaprezentowano różne ujęcia rozumienia zaburzeń mowy i języka począwszy od medycznych, poprzez behawioralne, objawowe, aż do kognitywistycznych. W pierwszej części podjęto problematykę rozróżnienia kategorii języka, mowy i mówienia. Język w kontekście psycholingwistycznym i kognitywistycznym ujęto jako system znaków, byt o charakterze mentalnym, stosowany do celów komunikacyjnych i społecznych, mowę zaś jako wieloaspektowy, jednostkowy akt użycia tego systemu.ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Pierwsze ślady zainteresowania problematyką odnajdujemy w praktyce lekarskiej foniatrów. Później dzięki aktywności powstających ośrodków naukowych nastąpiło wyodrębnienie teorii zaburzeń jako odrębnej dyscypliny nauki. Dziś teoria zaburzeń mowy i języka ma swoje zastosowanie również w kognitywistyce. Problematykę tę podjęło kilka ośrodków naukowych w Polsce.UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Złożona natura języka i mowy, heterogeniczność konwergencji i dywergencji objawów i przyczyn oraz interdyscyplinarność problematyki utrudnia lub uniemożliwia dokonanie precyzyjnego rozgraniczenia rodzajów zaburzeń mowy i języka. Dokonano krytycznego przeglądu teoretycznych koncepcji zaburzeń, ujawniając ich zróżnicowany charakter szczególnie w wymiarze kognitywistycznym.REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Zaprezentowana analiza zaburzeń znakomicie odzwierciedla wymagania w zakresie diagnozy i zrozumienia ich różnych przejawów i form. Język poprzez wielorakość funkcji jest narzędziem niezbędnym dla podmiotowego uczestnictwa osobnika w życiu społecznym. Ujęcie kognitywistyczne pozwala na pragmatyczne zastosowanie wiedzy o zaburzeniach mowy i języka.
  • 023 $a język
  • 023 $a kognitywistyka
  • 023 $a mowa
  • 023 $a psycholingwistyka
  • 023 $a zaburzenia mowa i języka
  • 985 $a Wydział Filozoficzny
  • 985 $b Instytut Psychologii
  • 999 $a psychologia

Dublin Core

Files

2024_rozdz_Jaglarz_E_Zaburzenia mowy i języka.pdf (266 KB)

  • Licence: CC BY-ND 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Published