E-literatura - splot transdyscyplinarny w obszarze humanistyki cyfrowej
Opis
- Tytuł: E-literatura - splot transdyscyplinarny w obszarze humanistyki cyfrowej
- Autor:
- BOGUSŁAWA BODZIOCH-BRYŁA (Autor)
- 0000-0003-2453-8350
- Strony od-do: 213-231
- Tytuł monografii: Humanistyka współczesna
- Wydawca: Akademia Ignatianum w Krakowie
- Rok wydania: 2023
- Miejsce wydania: Kraków
- Adres URL: https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/pliki/humanistyka_wspolczesna_pl.pdf
- Abstrakt w j. polskim: DEFINICJA POJĘCIA: E-literatura to nurt lokujący się w obszarze literaturoznawstwa i humanistyki cyfrowej, stanowiący konsekwencję zjawiska konwergencji mediów. Reprezentowany jest przez utwory, w których sensy literackie łączą się z właściwościami nowych mediów, generując struktury transmedialne, czerpiące z różnych sfer humanistyki (literatury, sztuki, technologii), czasem wykraczające poza nią. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Nurt e-literatury wciąż się przeobraża, a jego źródła są złożone. Wśród kontekstów, z których e-literatura wyrosła i z których czerpie, najczęściej wymienia się obszar stricte technologiczny (zachód Europy i USA), filmoznawczy, ludologiczny, a także artystyczno-literacki (Polska). Najdawniejsze źródła e-literackich eksperymentów sięgają antyku i średniowiecza, późniejsze – literacko‑artystycznych ruchów awangardowych. UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: We współczesnej humanistyce dochodzi do krzyżowania się obszarów kultury wcześniej postrzeganych jako odrębne i autonomiczne. Coraz częstszym zjawiskiem są więc powstające e-literackie sploty transdyscyplinowe. Kategorię tę uznać należy za jedną z nadrzędnych, obrazującą charakter e-literatury oraz jej miejsce na pograniczu środowiska literacko-medialnego (cyberprzestrzeń, ekran komputera) oraz przestrzeni innego typu (muzealno-galeryjnej, miejskiej, przyrody itp.). Wśród specyficznych cech wyróżniających e-literaturę wskazać należy m.in.: splotowość, procesualność, uprzestrzennienie, modułowość, figuratywność, potencjał architektoniczny, występowanie niedomknięć (szczelin), dających możliwość partycypacji i personalizacji, nielinearność, a nawet immersyjność. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Nurt e-literatury rozwija się, pomnażając egzemplifikacje. Uczelnie proponują studentom przedmioty z nią związane. Powiększa się grono badaczy analizujących jej fenomen. Powstają kolejne źródła gromadzące utwory nowomedialne (np. Electronic Literature Collection). Przed twórcami pojawiają się nowe wyzwania (np. konieczność poradzenia sobie z problemem cyfrowej śmierci lub okresowej hibernacji e-utworów). Badacze kultury humanistycznej winni być świadomi zaistniałej zmiany i mieć na uwadze, że tradycyjne narzędzia badawcze nie wystarczają. Dlatego też w sytuacji recepcyjno-interpretacyjnej zachodzi konieczność wejścia w obszar innych dyscyplin – nie tylko humanistycznych. Absurdem, dowodem krótkowzroczności i braku głębszej refleksji byłoby trwanie w przekonaniu, że w dziedzinie literatury nie nastąpiła zmiana.
- Słowa kluczowe w j. polskim:
- e-literatura
- konwergencja mediów
- literatura a nowe media
- sploty transdyscyplinarne
- Struktura:
- Wydział Filozoficzny
- Instytut Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa
- Dyscyplina: nauki o kulturze i religii
MARC
- 002 $a E-literatura - splot transdyscyplinarny w obszarze humanistyki cyfrowej
- 003 $a BOGUSŁAWA BODZIOCH-BRYŁA (Autor)
- 003 $e 0000-0003-2453-8350
- 003 $f BOGUSŁAWA BODZIOCH-BRYŁA (Redaktor)
- 005 $a Rozdział w książce
- 005 $b Rozdział monografii/rozdział książki
- 006 $a 213-231
- 008 $a 12
- 009 $a polski
- 011 $b https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/pliki/humanistyka_wspolczesna_pl.pdf
- 012 $a Humanistyka współczesna
- 013 $a 2023
- 014 $c Akademia Ignatianum w Krakowie
- 015 $a Kraków
- 017 $a 978-83-7614-582-2
- 021 $a DEFINICJA POJĘCIA: E-literatura to nurt lokujący się w obszarze literaturoznawstwa i humanistyki cyfrowej, stanowiący konsekwencję zjawiska konwergencji mediów. Reprezentowany jest przez utwory, w których sensy literackie łączą się z właściwościami nowych mediów, generując struktury transmedialne, czerpiące z różnych sfer humanistyki (literatury, sztuki, technologii), czasem wykraczające poza nią. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Nurt e-literatury wciąż się przeobraża, a jego źródła są złożone. Wśród kontekstów, z których e-literatura wyrosła i z których czerpie, najczęściej wymienia się obszar stricte technologiczny (zachód Europy i USA), filmoznawczy, ludologiczny, a także artystyczno-literacki (Polska). Najdawniejsze źródła e-literackich eksperymentów sięgają antyku i średniowiecza, późniejsze – literacko‑artystycznych ruchów awangardowych. UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: We współczesnej humanistyce dochodzi do krzyżowania się obszarów kultury wcześniej postrzeganych jako odrębne i autonomiczne. Coraz częstszym zjawiskiem są więc powstające e-literackie sploty transdyscyplinowe. Kategorię tę uznać należy za jedną z nadrzędnych, obrazującą charakter e-literatury oraz jej miejsce na pograniczu środowiska literacko-medialnego (cyberprzestrzeń, ekran komputera) oraz przestrzeni innego typu (muzealno-galeryjnej, miejskiej, przyrody itp.). Wśród specyficznych cech wyróżniających e-literaturę wskazać należy m.in.: splotowość, procesualność, uprzestrzennienie, modułowość, figuratywność, potencjał architektoniczny, występowanie niedomknięć (szczelin), dających możliwość partycypacji i personalizacji, nielinearność, a nawet immersyjność. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Nurt e-literatury rozwija się, pomnażając egzemplifikacje. Uczelnie proponują studentom przedmioty z nią związane. Powiększa się grono badaczy analizujących jej fenomen. Powstają kolejne źródła gromadzące utwory nowomedialne (np. Electronic Literature Collection). Przed twórcami pojawiają się nowe wyzwania (np. konieczność poradzenia sobie z problemem cyfrowej śmierci lub okresowej hibernacji e-utworów). Badacze kultury humanistycznej winni być świadomi zaistniałej zmiany i mieć na uwadze, że tradycyjne narzędzia badawcze nie wystarczają. Dlatego też w sytuacji recepcyjno-interpretacyjnej zachodzi konieczność wejścia w obszar innych dyscyplin – nie tylko humanistycznych. Absurdem, dowodem krótkowzroczności i braku głębszej refleksji byłoby trwanie w przekonaniu, że w dziedzinie literatury nie nastąpiła zmiana.
- 023 $a e-literatura
- 023 $a konwergencja mediów
- 023 $a literatura a nowe media
- 023 $a sploty transdyscyplinarne
- 985 $a Wydział Filozoficzny
- 985 $b Instytut Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa
- 999 $a nauki o kulturze i religii
Dublin Core
Indeksy
- Tytuł: E-literatura - splot transdyscyplinarny w obszarze humanistyki cyfrowej
- Autor (Twórca): BOGUSŁAWA BODZIOCH-BRYŁA (Autor)
- Wydawca: Akademia Ignatianum w Krakowie
- ISBN: 978-83-7614-582-2
- Data: 2023
- Miejsce: Kraków
- Dyscyplina: nauki o kulturze i religii
- Słowa kluczowe w j. polskim:
- Struktura:
- Język: polski
- Adres URL: https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/pliki/humanistyka_wspolczesna_pl.pdf
Pliki
2023_red_Bodzioch-Bryła B_Humanistyka_Wspolczesna_.pdf (2,43 MB)
- Licencja: CC BY-ND 4.0
- Wersja tekstu: Ostateczna opublikowana
- Dostępność: Publiczny