Problem oddziaływania psychofizycznego

Collection
chapter in monograph
Download bibliographic description
  • Title: Problem oddziaływania psychofizycznego
  • Author:
  • Access date: 57-76
  • Tytuł monografii: Kognitywistyka
  • Wydawca: Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Rok wydania: 2024
  • Miejsce wydania: Kraków
  • DOI: https://doi.org/10.35765/slowniki.484
  • Abstract in Polish: DEFINICJA POJĘCIA: problem oddziaływania psychofizycznego dotyczy pytania, jak możliwa jest interakcja pomiędzy stanami mentalnymi a fizycznymi. Rozwiązanie zależy od tego, jak pojmie się naturę umysłu. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: najważniejsze historyczne stanowiska w sprawie interakcji umysł-ciało to dualizm substancjalny oraz redukcyjny fizykalizm (behawioryzm logiczny, eliminatywizm, teoria identyczności typów). UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: niepowodzenie projektów o charakterze fizykalizmu redukcyjnego wynika przede wszystkim z pomijania fenomenalnego aspektu przeżyć świadomych (qualia). tego powodu najpopularniejsze dziś stanowiska dotyczące natury stanów mentalnych mają charakter nieredukcyjnego fizykalizmu. Wikłają się one jednak w zarzut epifenomenalizmu, zgodnie z którym stany mentalne, choć nie są sprowadzalne do stanów fizycznych, to jednak nie mogą oddziaływać przyczynowo w świecie fizycznym. Innym ważnym stanowiskiem jest funkcjonalizm, jednak mierzy się on z podobnymi zarzutami, co stanowiska konkurencyjne. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA ZWNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: współczesna refleksja nad problemem interakcji umysł-ciało powinna wziąć pod uwagę wyniki badań kognitywnych, m.in. na temat natury i genezy świadomości fenomenalnej.
  • Keywords in Polish:
    • funkcjonalizm
    • koncepcje umysłu
    • nieredukcyjny fizykalizm
    • problem psychofizyczny
    • redukcyjny fizykalizm
  • Structure:
    • Wydział Filozoficzny
    • Instytut Filozofii
  • Dyscyplina: filozofia
  • 002 a Problem oddziaływania psychofizycznego
  • 003 a Ewa Odoj (Autor)
  • 003 e https://orcid.org/0000-0003-0821-9317
  • 003 f JÓZEF BREMER (Redaktor)
  • 005 a Rozdział w książce
  • 006 a 57-76
  • 010 a https://doi.org/10.35765/slowniki.484
  • 012 a Kognitywistyka
  • 013 a 2024
  • 014 c Akademia Ignatianum w Krakowie
  • 015 a Kraków
  • 017 a 978-83-7614-622-5
  • 021 a DEFINICJA POJĘCIA: problem oddziaływania psychofizycznego dotyczy pytania, jak możliwa jest interakcja pomiędzy stanami mentalnymi a fizycznymi. Rozwiązanie zależy od tego, jak pojmie się naturę umysłu. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: najważniejsze historyczne stanowiska w sprawie interakcji umysł-ciało to dualizm substancjalny oraz redukcyjny fizykalizm (behawioryzm logiczny, eliminatywizm, teoria identyczności typów). UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: niepowodzenie projektów o charakterze fizykalizmu redukcyjnego wynika przede wszystkim z pomijania fenomenalnego aspektu przeżyć świadomych (qualia). tego powodu najpopularniejsze dziś stanowiska dotyczące natury stanów mentalnych mają charakter nieredukcyjnego fizykalizmu. Wikłają się one jednak w zarzut epifenomenalizmu, zgodnie z którym stany mentalne, choć nie są sprowadzalne do stanów fizycznych, to jednak nie mogą oddziaływać przyczynowo w świecie fizycznym. Innym ważnym stanowiskiem jest funkcjonalizm, jednak mierzy się on z podobnymi zarzutami, co stanowiska konkurencyjne. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA ZWNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: współczesna refleksja nad problemem interakcji umysł-ciało powinna wziąć pod uwagę wyniki badań kognitywnych, m.in. na temat natury i genezy świadomości fenomenalnej.
  • 023 a funkcjonalizm
  • 023 a koncepcje umysłu
  • 023 a nieredukcyjny fizykalizm
  • 023 a problem psychofizyczny
  • 023 a redukcyjny fizykalizm
  • 985 a Wydział Filozoficzny
  • 985 b Instytut Filozofii
  • 999 a filozofia

2024_rozdz_Odoj_E_Problem oddziaływania psychofizycznego.pdf (268 KB)

  • Licence: CC BY-ND 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Public
Download
Repozytorium Akademii Ignatianum w Krakowie, które jest częścią Portalu Pracowniczego zostało zrealizowane w ramach projektu „Program wzmocnienia potencjału dydaktycznego Uczelni na rzecz rozwoju regionalnego” POWR.03.05.00-00-ZR10/18 współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.