Ucieleśnione poznanie

Collection
chapter in monograph
Download bibliographic description
  • Title: Ucieleśnione poznanie
  • Author:
  • Access date: 97-116
  • Tytuł monografii: Kognitywistyka
  • Wydawca: Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Rok wydania: 2024
  • Miejsce wydania: Kraków
  • URL: https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/index.php/ss/catalog/book/457
  • Abstract in Polish: DEFINICJA POJĘCIA: Pojęcie ucieleśnionego poznania dotyczy istotnego znaczenia różnych aspektów całokształtu ciała, nie tylko układu nerwowego, w ścisłym związku ze środowiskiem jako konstytutywnego elementu systemu poznawczego. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Geneza współczesnych badań nad ucieleśnieniem poznania wiąże się głównie z krytyką klasycznego ujęcia procesów poznawczych w kategoriach komputacjonizmu, według którego procesy te dzieją się zasadniczo w mózgu i polegają na obliczeniowym przetwarzaniu informacji w formie symbolicznych reprezentacji przedmiotu poznania. W toku tej krytyki pojęcie ucieleśnionego poznania stało się wiodącą ideą interdyscyplinarnego projektu badawczego określanego mianem ucieleśnionej kognitywistyki. UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Pojęcie ucieleśnionego poznania, pomimo swego naukowego statusu, jawi się jako wieloznaczne, a projekt ucieleśnionej kognitywistyki jako mało spójny. Przede wszystkim jednak kwestia faktycznej roli cielesności w aktywności poznawczej również pozostaje nierozstrzygnięta w ramach spektrum stanowisk od różnych wersji komputacjonizmu, na jednym biegunie, poprzez „minimalne”, aż po „ekstremalne” ucieleśnienie poznania – na biegunie przeciwstawnym. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Współczesna problematyka ucieleśnionego poznania obejmuje szereg podejść do tej kwestii, które można różnie klasyfikować. Ta różnorodność przedmiotowa i metodologiczna wiąże się z wieloma trudnościami, na przykład w zakresie replikacji badań. Jednocześnie natomiast rozwój projektu ucieleśnionej kognitywistyki wydaje się sprzyjać zarówno poszerzeniu zakresu zagadnień, jak i właśnie zachowaniu spójności tych zagadnień, które podejmowane są w dziedzinie podejmowanych w dziedzinie nauk o poznaniu, co wymaga jednak dalszych wysiłków o charakterze teoretycznym oraz empirycznym.
  • Keywords in Polish:
    • 4 E
    • cielesność/ciało
    • komputacjonizm
    • procesy poznawcze
  • Structure:
    • Wydział Filozoficzny
    • Instytut Psychologii
  • Dyscyplina: psychologia
  • 002 a Ucieleśnione poznanie
  • 003 a JACEK BIELAS (Autor)
  • 003 e 0000-0001-9771-4162
  • 003 f JÓZEF BREMER (Redaktor)
  • 005 a Rozdział w książce
  • 006 a 97-116
  • 011 b https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/index.php/ss/catalog/book/457
  • 012 a Kognitywistyka
  • 013 a 2024
  • 014 c Akademia Ignatianum w Krakowie
  • 015 a Kraków
  • 017 a 978-83-7614-622-5
  • 021 a DEFINICJA POJĘCIA: Pojęcie ucieleśnionego poznania dotyczy istotnego znaczenia różnych aspektów całokształtu ciała, nie tylko układu nerwowego, w ścisłym związku ze środowiskiem jako konstytutywnego elementu systemu poznawczego. ANALIZA HISTORYCZNA POJĘCIA: Geneza współczesnych badań nad ucieleśnieniem poznania wiąże się głównie z krytyką klasycznego ujęcia procesów poznawczych w kategoriach komputacjonizmu, według którego procesy te dzieją się zasadniczo w mózgu i polegają na obliczeniowym przetwarzaniu informacji w formie symbolicznych reprezentacji przedmiotu poznania. W toku tej krytyki pojęcie ucieleśnionego poznania stało się wiodącą ideą interdyscyplinarnego projektu badawczego określanego mianem ucieleśnionej kognitywistyki. UJĘCIE PROBLEMOWE POJĘCIA: Pojęcie ucieleśnionego poznania, pomimo swego naukowego statusu, jawi się jako wieloznaczne, a projekt ucieleśnionej kognitywistyki jako mało spójny. Przede wszystkim jednak kwestia faktycznej roli cielesności w aktywności poznawczej również pozostaje nierozstrzygnięta w ramach spektrum stanowisk od różnych wersji komputacjonizmu, na jednym biegunie, poprzez „minimalne”, aż po „ekstremalne” ucieleśnienie poznania – na biegunie przeciwstawnym. REFLEKSJA SYSTEMATYCZNA Z WNIOSKAMI I REKOMENDACJAMI: Współczesna problematyka ucieleśnionego poznania obejmuje szereg podejść do tej kwestii, które można różnie klasyfikować. Ta różnorodność przedmiotowa i metodologiczna wiąże się z wieloma trudnościami, na przykład w zakresie replikacji badań. Jednocześnie natomiast rozwój projektu ucieleśnionej kognitywistyki wydaje się sprzyjać zarówno poszerzeniu zakresu zagadnień, jak i właśnie zachowaniu spójności tych zagadnień, które podejmowane są w dziedzinie podejmowanych w dziedzinie nauk o poznaniu, co wymaga jednak dalszych wysiłków o charakterze teoretycznym oraz empirycznym.
  • 023 a 4 E
  • 023 a cielesność/ciało
  • 023 a komputacjonizm
  • 023 a procesy poznawcze
  • 985 a Wydział Filozoficzny
  • 985 b Instytut Psychologii
  • 999 a psychologia

2024_rozdz_Bielas_J_Ucieleśnione poznanie.pdf (265 KB)

  • Licence: CC BY-ND 4.0
  • Text version: Final published
  • Availability: Public
Download
Repozytorium Akademii Ignatianum w Krakowie, które jest częścią Portalu Pracowniczego zostało zrealizowane w ramach projektu „Program wzmocnienia potencjału dydaktycznego Uczelni na rzecz rozwoju regionalnego” POWR.03.05.00-00-ZR10/18 współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.